مقالات >> سلامت >> دانستنی های سلامت >>
شيردهی مادر به نوزاد خود يكی از طبيعی ترين و مفيدترين كارهايی است كه يک مادر می تواند برای فرزند خود انجام دهد. ثابت شده است كه شيردهی مادر به نوزاد خود، دارای تأثيرات شگرف زيادی بر سلامت و بهداشت كودک بوده و می توان به چند نمونه از آنها اشاره كرد: وجود «آنتی باديهای» فراوان در شير مادر، می تواند سبب حفظ سلامت و بهداشت نوزاد تازه به دنيا آمده شود. تركيب مغذی منحصر به فردی كه در شير مادر وجود دارد می تواند كودک را در برابر بيماری های مختلف دوران نوزادی و كودكی مصون نگه دارد؛ فوايد شير مادر بی شمار بوده و هيچ عمل ديگری به اندازه شير دادن مادر به فرزند خود، نمی تواند بر سلامتی حال و آينده فرزند او تأثيرگذار باشد.
با اين وجود، در جوامع امروزی برخی تصور می كنند كه شير دادن مادر به فرزند خود چندان ضروری به نظر نمی رسد. مادران جوان به اشتباه بر اين باورند كه شير خشک می تواند جايگزين مناسبی بر شير مادر باشد. به‌طور قاطع بايد گفت كه چنين تصوری كاملاً اشتباه می باشد! هيچ تركيب شيميايی نمی تواند با تركيبات شير مادر برابری كند حتی اگر انواع و اقسام ويتامين‌ها، مواد معدنی و ساير مكمل‌ها به آن افزوده شود باز هم تركيبات آن نمی تواند با تركيبات شير مادر يكسان باشد.
شير مادر، فقط و فقط تنها ماده مغذی كامل، پيچيده و در عين حال طبيعی برای نوزادان می باشد. شير مادر دارای يک فرمول طبيعی و كامل می باشد كه می تواند سلامت، بهداشت و كيفيت زندگی نوزادان را از دوران كودكی تا بزرگسالی تضمين نمايد؛ زيرا از همه مهم‌تر، شير مادر می تواند سبب ايجاد يک رابطه عاطفی عميق بين مادر و كودک شود.
برای پی بردن به فوايد بی شمار شير مادر، برخی از آنها را كه مهم‌تر به‌نظر می رسند برای شما ذكر می كنيم:
فوايد شير مادر بر نوزاد :
• نوزادان كامل‌ترين و بيشترين ميزان مواد مغذی و آنتی بادی را از شير مادر دريافت می كنند.
• تركيبات شير مادر هم‌زمان با رشد نوزاد و نياز او به تركيبات مغذی مختلف، تغيير می كند.
• نوزادانی كه از شير مادر تغذيه می شوند بسيار كمتر از نوزدانی كه شير خشک می خورند دچار اسهال و استفراغ می شوند.
• خطر ابتلا به يبوست مزمن، كوليک و ساير ناراحتی های معده كاهش می يابد.
• خطر ابتلا به ديابت كودک كاهش می يابد.
• كودک در مقابل برخی بيماری ها از قبيل: عفونت‌های گوش، بيماريهای تنفسی، آنفلوانزا، برونشيت، عفونت‌های كليوی و مسموميت‌های خونی محافظت می شود.
• ايمن‌سازی در مقابل آلرژی ها، آسم، اگزما، و بيماری های آلرژيكی سخت.
• كاهش خطر ابتلا به «سندرم مرگ ناگهانی نوزاد»، محققان دريافتند از هر 87 مرگ نوزادان كه بر اثر «سندرم مرگ ناگهانی» اتفاق می افتد فقط 3 نفر از آنها توسط شير مادر تغذيه می شده‌اند.
• مصون ساختن در برابر بيماريهای مننژيت، بوتوليسم، بيماری های غدد لنفاوی، سِل كاذب، آماس روده كوچک (قولون).
• كاهش خطر ابتلا به پوسيدگی های دندانی.
• رشد مناسب استخوانهای صورت، افزايش مهارت سخن گفتن، رشد دندانی مناسب، و دارا بودن بينايی قوی تر.
• نوزادانی كه از شير مادر تغذيه می شوند دارای ضريب هوشی (IQ) بالاتری بوده و سيستم عصبی- مغزی آنها از رشد بهتری برخوردار می باشد، شير مادر به‌علت دارا بودن يک نوع پروتئين خاص سبب رشد بهتر و بيشتر سلول‌های مغزی می شود.
• كاهش خطر ابتلا به بيماری های قلبی در دوران بزرگسالی.
• افزايش تراكم استخوانی
• نوزدانی كه از شير مادر تغذيه می شوند از رشد احساسی، عاطفی بهتری برخوردارند.
• رابطه احساسی - عاطفی بالايی ميان اين نوزادان و مادران آنها برقرار می شود.
• واكنش بهتر آنتی بادی در برابر واكسن.
• اين نوزدان 10 بار كمتر از نوزادانی كه با شير خشک تغذيه می شوند، در بيمارستان بستری می شوند.
اولين ماده‌ای كه از سينه مادر ترشح می شود كلستروم (آغوز) نام دارد، اين ماده با ايجاد يک پوشش محافظتی در جدار روده و معده سبب محافظت آن در برابر باكتری های مضر و ساير مواد حساسيت‌زا می شود.
• كاهش خطر ابتلا به كمبود ويتامين E و كم‌خونی ناشی از فقر آهن.
• كاهش خطر ابتلا به آپانديسيت شديد، آرتريت روماتوئيد، و فتق.
• در شير مادر تركيباتی وجود دارد كه سبب از بين بردن باكتری E Coli، سالمونلا، استرپتوكوک و ميكروب «شيگلا» می شود.
• كاهش خطر ابتلا به چاقی در دوران كودكی.
فوايد شيردهی بر مادران شيرده:
• كاهش خطر ابتلا به سرطان‌های سينه، تخمدان، گردن رحم، و رحم.
• كاهش خطر ابتلا به كم‌خونی
• ايمن ساختن مادر در برابر استئوپروز و شكستگی استخوان لگن در ميانسالی.
• كاهش خطر مرگناشی از آرتريت روماتوئيد در طول دوران شيردهی.
• شيردهی به مادر كمک می كند تا خيلی سريع‌تر به وزن دوران قبل از بارداری برگردد، زيرا 2/1 كالری مورد نياز برای توليد شير مادر از ذخاير چربی بدن وی گرفته می شود لذا روزانه 500 تا 1500 كالری مادر سوزانده می شود.
• در دوران شيردهی، احتمال بارداری مجدد او كمتر شده و در نتيجه فاصله لازم برای بارداری بعدی لحاظ می شود.
• ايجاد رابطه احساسی- عاطفی عميق ميان فرزند و مادر
• صرفه‌جويی در هزينه‌ها، زيرا خريد شير خشک برای مدت 1 تا 2 سال بسيار پر هزينه می باشد.
• از آن‌جايی كه نوزدانی كه با شير مادر تغذيه می شود سالم‌تر بوده و كمتر دچار بيماری می شوند. لذا هزينه‌های پزشكی در آنها كاهش می يابد.
• مادران شاغل كمتر مجبور می شوند به‌خاطر مريضی كودكان خود، مرخصی بگيرند.
• سبب كاهش شدت خونريزی های بعد از زايمان می شود.
فوايد شيردهی مادر بر اجتماع
• شيردهی مادران سبب می شود علاوه بر داشتن كودكانی سالم‌تر، خود آنان نيز از سلامتی برخوردار شوند. در نتيجه هزينه‌های مربوط به مراقبت‌های درمانی، بهداشتی كاهش يافته و اثرات مثبتی بر اقتصاد جامعه خواهد داشت.
• شيردهی مادران سبب كاهش آلودگی جهانی می شود زيرا با كاهش دادن استفاده از منابع انرژی كه برای توليد، فرآوری، بسته‌بندی، و پخش شير خشک نوزادان صورت می گيرد، می توانند كمک مفيدی در كاهش انواع آلودگی های محيطی و جلوگيری در هدر رفتن انرژی شود.
• كاهش غايب شدن در محيط كار، بر اثر بيماری های كودكان.
• شيردهی مادران سبب ايجاد حس رضايت‌مندی و سرخوشی در مادران می شود، زيرا هورمون‌هايی كه بر اثر شيردهی ترشح می شوند دارای تركيبات اندورفين بوده و سبب آرامش مادر می شوند.
• شير دادن بهانه‌ای می شود برای نشستن مادر و رفع خستگی.
• مادران شيرده می توانند در هر حالتی كودكان خود را شير دهند حتی زمانی كه خوابيده‌اند، بنابراين وقت كمتری از آنها گرفته می شود نسبت به زمانی كه كودک خود را با شير خشک تغذيه می كنند.
• شيردهی مادران بهترين فرصت برای سوزاندن كالری می باشد بدون اينكه ورزش كنند و يا رژيم غذايی خاصی داشته باشند.
• مادرانی كه كودكشان را با شير خود تغذيه می كنند، به‌ويژه در مسافرت‌ها، احساس راحتی بيشتری می كنند زيرا غذای كودک آنها هميشه آماده، استريل و در دسترس می باشد.
• به‌هنگام بروز بحران‌های غذايی در جامعه، مادران شيرده نگرانی در خصوص تهيه شير خشک ندارند!
• نوزدانی كه با شير مادر تغذيه می شوند، مادران خود را به خوبی می شناسند و هرگز او را با كس ديگر اشتباه نمی گيرند.
• رابطه عاطفی به‌وجود آمده بين مادر و كودک بر اثر تغذيه نوزاد از شير مادر بسيار عميق می باشد.
• هيچ احساسی زيباتر و عميق‌تر از مكيدن سينه مادر توسط نوزادش نيست به‌ويژه زمانی كه نوزادش حين شير خوردن به وی لبخند نيز می زند! و بالاتر اينكه رشد فرزند شما توسط آنچه كه در بدن شما توليد می شود، صورت می گيرد.
• شير مادر دارای طعم و مزه بسيار خوبی می باشد و طعم و مزه آن برحسب مواد غذايی كه مادر می خورد، تغيير می كند و متنوع می شود! در حاليكه شير خشک اين‌چنين نيست.
• شير دادن به نوزاد مستلزم به‌كار گرفتن يک دست (بازو) می باشد و می توانيد ساير كارها را با دست ديگر انجام دهيد (البته به‌جز آشپزی و رانندگی).
• فوايد بسيار بسيار زيادی وجود دارند، آنقدر زياد كه نمی توان تمامی آنها را بر شمرد!
منبع : سايت webMD
مترجم : نوری فرد