مقالات >> تغذیه >> دانستنی های تغذیه >>
انواع سس‌ها و چاشني‌هاي پرچرب و مضر براي سلامتي بدن را كنار بگذاريد و سس‌هاي خانگي را كه خودتان تهيه ميكنيد جايگزين آنها نماييد. بدين طريق مي‌توانيد علاوه بر بهره‌مند شدن از يك سس خوشمزه، ميزان چربي بدنتان را نيز كنترل كنيد. انواع سس‌هاي خوشمزه و خوش‌طعم سالاد كه خود شما آنها را در منزل تهيه ميكنيد مي‌توانند علاوه بر افزايش سطح سلامتي، طعم خوبي نيز به انواع غذاها مانند سبزيجات پخته شده، انواع گوشت‌هاي پخته و يا انواع پاستاها بدهند. از آنجايي كه سس‌هاي آماده كه در فروشگاه‌ها موجود مي‌باشند حاوي مقادير زيادي چربي‌هاي ناسالم، كالري بسيار زياد و سديم هستند، لذا تهيه كردن سس‌هاي سالم و خانگي بخش مهمي از يك آشپزي سالم مي‌باشد.
کاهش میزان روغن و چربی
سسی که در منزل تهیه می شود باید بیشتر حاوی سرکه، آب لیمو و یا آب نارنج باشد و روغن کمتری در آنها استفاده شده باشد. باید میزان روغنی که در آن بکار میرود کمتر باشد و بیشتر حاوی سرکه، آبلیمو یا آب نارنج باشد تا بدین ترتیب از کالری کمتری برخوردار شود.
جایگزین کردن چاشنی های گیاهی به جای چربی و روغنهای ناسالم
زماني كه سس سالاد را در منزل تهيه ميكنيد، سعي نماييد براي طعم‌دار و خوشمزه‌كردن آن از انواع سركه‌ها (سركه سيب، قرمز و سفيد و ...) استفاده كنيد و روغن كمتري در آن به كار ببريد. بدين ترتيب، سس تهيه‌شده علاوه بر خوشمزه شدن از چربي كمتري نيز برخوردار مي‌باشد. مي‌توانيد از سركه بالزاميك و يا از انواع روغن‌هاي سالم مانند روغن زيتون، روغن گردو، روغن تخم كتان وروغن كنجد نيز استفاده كنيد. در تهيه انواع سس‌هاي خانگي مي‌توان از انواع سبزيجات معطر و تازه، انواع چاشني‌هاي گياهي (مانند ريحان، ترخون، نعنا و ...) استفاده كرد. همچنين مي‌توان اين سبزيجات تازه و معطر را بسيار ريز خرد كرد و علاوه بر خوش‌عطر و خوش‌طعم شدن آن، از آنتي‌اكسيدان‌هاي موجود در سبزيجات نيز بهره‌مند گرديد.
از مواد كم‌چرب استفاده كنيد:
اگر از خامه ترش، مايونز و يا ماست در تهيه سس استفاده ميكنيد، تا حد امكان از انواع كم‌چرب و يا بدون چربي آنها استفاده نماييد تا ميزان كالري موجود در سس را كاهش دهيد. به طور كلي از بكار بردن مواد پرچرب در تهيه انواع سس خودداري نماييد. شما مي‌توانيد در تهيه سس‌ها از پوره انواع سبزيجات تازه مانند فلفل قرمز و يا غيره نيز استفاده كنيد.
نمك را كاهش دهيد:
در تهيه سس‌هاي سالم بايد از نمك كمتري استفاده شود، يعني كاملاً نمك را حذف كرده و يا از مقدار بسيار كمي نمك استفاده شود. به طور مثال اگر مي‌خواهيد در تهيه سس از رب گوجه‌فرنگي استفاده كنيد سعي نماييد از رب گوجه‌فرنگي كم‌نمك استفاده كنيد.
چربي‌هاي اضافه را دور بريزيد:
اگر در تهيه انواع سس از آب گوشت‌ها استفاده ميكنيد، مي‌توان آب گوشت حاصله را در فريزر قرار داد تا يخ‌زده و سپس چربي جمع‌شده بر روي آب گوشت را از آن جدا كرد و دور ريخت. در نتيجه سس آماده شده حاوي چربي كمتري خواهد بود.
برای غلیظ نمودن سس از مواد کم‌چرب استفاده کنید:
به جای استفاده از کره برای غلیظ نمودن سس می‌توان از آرد یا نشاسته ذرت استفاده کرد و به این ترتیب میزان چربی سس را کاهش داد.
سعی کنید همیشه از این سس‌های خانگی در یخچال داشته باشید تا در مواقع نیاز، در دسترس باشند و مجبور نشوید از سس‌های آماده استفاده کنید. می‌توانید سس‌هایی را که در منزل تهیه می‌کنید به مدت یک هفته در یخچال نگهداری کنید. حتی می‌توانید آنها را در فریزر هم نگهداری کنید. البته در مصرف این نوع سس‌ها هم زیاده‌روی نکنید و فقط برای مزه‌دار کردن، خوش‌طعم و خوش‌عطر نمودن برخی غذاهای گوشتی و یا سبزیجات پخته از آنها استفاده نمایید.
دستور تهيه يك سس خانگي و سالم:
سس پستو و ريحان
مواد لازم براي 8 نفر:
ريحان تازه 2 فنجان
مغز گردوي تفت‌داده شده يك چهارم فنجان
پنير پارميسان رنده‌كرده يك چهارم فنجان
روغن زيتون با بو يا تصفيه‌نشده 3 قاشق سوپخوري
آب 3 قاشق سوپخوري
سير رنده‌كرده 1 حبه
نمك نصف قاشق چايخوري
فلفل سياه نصف قاشق چايخوري
روش تهيه:
تمام مواد نامبرده در بالا را داخل دستگاه غذاساز (مخلوط كن) ريخته و آن را روشن كنيد. پس از آنكه تمامي مواد با يكديگر مخلوط شدند، سس آماده شده را درون ظرفي دربسته ريخته و آن را در يخچال نگهداري نماييد.