مقالات >> سلامت >> قلب،ریه،مغز >>
بيماری قلبی، كه حمله قلبی شامل آن نيز می شود قاتل شماره يک انسانها در سراسر جهان می باشد. احتمال ابتلای يک فرد به حمله قلبی به مجموعه‌ای از عوامل بستگی دارد كه شامل: ورزش، سيگار كشيدن، رژيم غذايی، وزن، و ژنتيكِ فرد می باشد؛ اما ساعتِ شبانه‌روزی بدن افراد نيز در اين زمينه دارای نقش می باشد كه در ساعات مشخص و معينی از 24 ساعت بدن افراد دچار حمله قلبی می گردد.
پروفسور «روبرتو مان فردينی» از دانشگاه «فرارا» از ايتاليا اظهار می دارد: خطرناک ترين زمان برای وقوع يک حمله قلبی به‌هنگام صبح و هم‌چنين آخرين مرحله از مراحل خواب می باشد. گروهی از دانشگاه هاروارد با تحقيق بر روی افراد دريافتند احتمال دچار حمله قلبی شدن مابين ساعت 6 صبح تا ظهر در بين افراد 40% بود، در حاليكه در 3 ساعتِ اول پس از بيدار شدن و شروع فعاليت‌های بدنی احتمال وقوع حمله قلبی به 3 برابر افزايش می يابد.
سيستم قلبی - عروقی بدن افراد از يک الگوی روزانه پيروی می كند كه به‌طور طبيعی دارای نوسان و تغيير می باشد: اكثر عملكردهای قلبی - عروقی در طی 24 ساعت ثابت نبوده و دچار نوسانات می گردند، حال يك حمله قلبی به عدم تعادل بين بيشترين تقاضا برای اكسيژن (بيشترين نياز قلب به اكسيژن) و كاهش ميزان اكسيژن دريافتی قلب به‌هنگام صبح بستگی دارد، متأسفانه بسياری از عملكردهای قلب در ساعات اوليه روز به اكسيژن زيادی نياز دارند: بيدار شدن و شروع فعاليت‌های بدن، اوج ترشح هورمون كورتيزول (سبب بالا رفتن فشار خون و قند خون می شود) و افزايش مجدد فشار خون و ضربان قلب در اثر ترشح هورمون‌های آدرنالين و نورآدرنالين كه به‌هنگام بيداری از خواب ترشح اين هورمون‌ها به اوج می رسد تمامی اين عوامل منجر به افزايش يافتن مصرف اكسيژن در بدن می شود و از طرفی در همين زمان رگ‌ها تنگ و منقبض می باشند، بنابراين هم‌اندازه رگ‌ها كاهش يافته و هم شدت جريان خون به سمت عروق كرونر كاهش يافته است.
هم‌چنين به‌هنگام بيدار شدن از خواب، پلاكت‌های خون كه عمل لخته كردن خون را به‌عهده دارند به جدار رگ‌ها چسبيده‌اند، در بدن ما سيستمی وجود دارد كه سبب رفع لختگی خون می شود اما به‌هنگام صبح، فعاليت اين سيستم نيز كاهش می يابد. بنابراين احتمال لخته شدن خون در اين موقع از روز زيادتر بوده و می تواند سبب مسدود شدن عروق قلب شده و در نتيجه جريان خون به سمت قلب كاهش می يابد و درست در زمانی كه قلب به جريان خون بيشتری نياز دارد، جريان خون ما به سمت قلب كاهش يافته است.
تمام تغييرات گفته شده در بالا، در افراد سالم خطری را ايجاد نمی كند، اما برای افرادی كه دچار گرفتگی و انسداد عروق قلبی می باشند اين تغييرات می تواند منجر به خطر وقوع حمله قلبی به‌هنگام بيدار شدن از خواب گردد.
حال چرا در مراحل پايانی خواب دچار حمله قلبی می شويم؟
معمولاً در هنگام شب، سيستم قلبی - عروقی بدن در حالت استراحت و خواب می باشد يعنی فشار خون و ضربان قلب كاهش می يابد. اما آخرين مرحله از مراحل خواب (خواب دارای چندين مرحله می باشد كه آخرين مرحله آن REM می باشد كه معمولاً در اين مرحله خواب می بينيم) مرحله خطرناكی برای افراد مبتلا به بيماری قلبی می باشد زيرا زمانی كه ما در حال خواب ديدن هستيم فعاليت سيستم عصبی ما به‌طور چشمگيری اتوماتيک افزايش می يابد حتی شايد بيش از زمانی كه بيدار هستيم، شايد به‌خاطر داشته باشيد كه بعضی روزها به‌هنگام بيدار شدن از خواب احساس خستگی زيادی داشته‌ايد زيرا در مراحلی از خوابِ خود با خطری مواجه شده‌ايد و يا در حال دويدن و فرار كردن از چيزی يا كسی بوده‌ايد و از آن جايی كه به‌هنگام خواب نيز قلب ما كار می كند و اكسيژن نياز دارد كمبود اكسيژن به‌هنگام بيدار شدن از خواب در افرادی كه سيستم عروقی آنها دچار گرفتگی می باشد منجر به حمله قلبی می شود.
منبع :سايت WebMD
مترجم : نوری فرد