مقالات >> سلامت >> قلب،ریه،مغز >>
این گفته که کم شدن حافظه و همچنین کاهش یافتن قدرت مغز، جزئی از روند پیری انسان میباشد و نمیتوان از بروز آن جلوگیری کرد، امروزه چندان درست به نظر نمیرسد. دانشمندان معتقدند ورزش دادن مغز _ همانطور که برای حفظ قدرت جسمانی بدن خود ورزش میکنیم – میتواند تا حدود زیادی از کاهش یافتن تواناییهای مغز و کند شدن ذهن و حافظه جلوگیری کرده و ارتباط بین سلولهای مغزی را تقویت کند.
یا از مغز خود استفاده کنید، یا آن را از دست خواهید داد! ورزش دادن مغز میتواند سبب حفظ تواناییها و استعدادهای مغزی شود و به شما این اطمینان را بدهد که در سالهای پیری نیز از تواناییهای مغزتان به خوبی استفاده کنید. محققان معتقدند برای شروع ورزشهای مغزی هیچگاه دیر نیست حتی افرادی که به میزان کم دچار فراموشی نیز شدهاند، میتوانند این ورزشها را شروع کنند.
هر چیزی که برای قلب مفید است برای مغز نیز خوب است اما اشکال کار در این است که ما چیزهای خوب را به اندازه کافی انجام نمیدهیم! موارد مهم برای سلولهای مغزی عبارتند از: استرس، ورزش، رژیم غذایی و خواب. اما خبر خوب این است که ما میتوانیم سلولهای مغزی خود را بهبود بخشیم.
زمانی که دچار استرس (فشار عصبی) میشویم هورمون کورتیزول که به هنگام استرس در بدن ترشح میشود سبب کاهش یافتن رشد سلولهای مغزی و ضعیف شدن ارتباط بین آنها میگردد. و اما در مورد خواب، همیشه و همیشه محققان بر اهمیت یک خواب شبانه خوب و با کیفیت و کمیت مناسب تاکید داشتهاند. خواب بسیار مهم میباشد، زیرا زمانی که ما خواب هستیم اطلاعات موجود در حافظه پردازش و تقویت میشوند. از اینرو اگر ما خواب مناسب و کافی نداشته باشیم توانایی ما در به خاطر سپردن چیزها و یا به یادآوردن آنها کاهش مییابد.
۵ ورزش ساده برای تقویت سلولهای مغز
این ورزشها بسیار سادهاند، در حقیقت همان کارهایی هستند که هر روز آنها را انجام میدهیم اما حال میخواهیم که آنها را به شیوهای متفاوت انجام دهیم.
1. عوض کردن دست ها!
یکی از سادهترین ورزشهای مغزی این است که سعی کنید یکی از فعالیتهای روزانه خود را – مسواک زدن، گرفتن شماره تلفن، غذا خوردن – با دست چپ خود (اگر شما چپ دست نمیباشید) انجام دهید.
امتحان کنید! مسواک زدن با دست چپ سختتر از آن است که تصور کنید، شما مجبورید که تمرکز کنید و در نتیجه، همین عمل سبب تقویت مسیرهای عبور نرونهای عصبی شده و ارتباط نیمکره چپ با نیمکره راست مغز شدیدا تقویت میگردد.
2. چشمان خود را ببندید!
فعالیتهایی را در نظر بگیرید که میتوان با چشمان بسته انجام داد و بیخطر می باشند: مانند غذا خوردن، حمام کردن. انجام چنین فعالیتهایی با چشمان بسته سبب تقویت شدن سایر حواس شما میگردد، زیرا بیشترین کاری که مغز ما انجام میدهد پردازش کردن پیامهایی است که حواس ما به آن مخابره میکنند؛ بنابراین بسته بودن چشمها سبب میشود مغز ما اطلاعات حاصله را به شیوه جدیدی پردازش کند که خود سبب تقویت مغز میگردد. البته یک چیز را فراموش نکنید: هرگز با چشمان بسته رانندگی نکنید!
3. انجام بازیهای فکری!
بازیهای فکری سبب تدبیر کردن و اندیشیدن شما میشود، از اینرو مغز شما تحریک شده و مجبور میشود چندین کار را با هم انجام دهد؛ بنابراین انجام بازیهای فکری با دیگران که نیازمند تدبیر کردن میباشد و همچنین باید به طور همزمان با دیگران در تعامل باشید سبب تقویت مغز میگردد. به طور مثال: بازیهای شطرنج، کارت بازی و بازی با کلمات.
۴- کارهای نو و تازه انجام دهید، تکراری نباشید!
معرفی کردن چیزهای جدید و تازه به مغز خود، بسیار مهم است. مغز شما به چیزهای سخت و پیچیده نیاز ندارد بلکه فقط چیزهای نو و جدید میخواهد. از اینرو شیوه انجام کارهای خود را عوض کنید و آنها را به نحوی متفاوت انجام دهید مثلا صندلی خود را عوض کرده و بر روی صندلی دیگری بنشینید همین کار سبب میشود که چشمانداز شما تغییر کرده و با نگاه دیگری اطراف خود را ببینید.
۵- مراقب رژیم غذایی خود باشید!
از غذاها و یا مکملهای تقویتکننده سلولهای مغزی حتما استفاده کنید. غذاهای حاوی آنتیاکسیدان را مصرف کنید مانند انواع توتها، چای بهویژه چای سبز و سبزیجات خصوصا سبزیجات دارای برگ پهن مانند اسفناج و کاهو و کلم استفاده کنید. مصرف روغن ماهی که به صورت قرص و مکمل وجود دارد نیز مفید میباشد.
نکته:هر چند وقت یکبار باید این ورزشها را انجام داد.
معمولا گفته میشود که پس از ۲۱ جلسه تمرین میتوان عادت جدیدی را یاد گرفت. اما ورزش مغز چیزی است که ما باید به طور مداوم و هر روز انجام دهیم. سعی کنید که انجام این فعالیتهای ورزشی مغز را به طور روزانه درآورید. باید فعالیتهایی را که در طول روز انجام میدهیم همیشه به طور متفاوت و با تغییر انجام دهیم. بنابراین انجام عادات روزانه به نحوی متفاوت با روز قبل سبب ایجاد محیط چالشی برای مغز شده و توانایی و قدرت ماهیچههای مغزی را افزایش میدهند. به این کار به عنوان یک حساب بازنشستگی نگاه کنید! هر چقدر به این حساب اضافه کنید، بیشتر میتوانید به هنگام نیاز از آن برداشت نمایید.
نکته: بعضی از داروها سبب آسیب دیدن سلولهای مغزی می شوند هر چقدر هم که شما ورزشهای مغزی را انجام دهید. چه کار میتوان کرد؟
واقعیت تلخ این است که ممکن است با وجود انجام ورزشهای تقویتکننده سلولهای مغزی، دچار بیماری آلزایمر شوید. زیرا بعضی داروها که ممکن است برای درمان بیماریهای جسمی ما مفید باشند از طرفی ممکن است به مغز ما صدمه بزنند. بنابراین این مساله ارزش آن را دارد که از پزشک خود بپرسید که آیا میتوانید جایگزین دیگری به جز استفاده از دارو برای درمان بیماری خود داشته باشید و یا میتوانید از داروها برای مدت کوتاه استفاده کنید؟ مثلا بسیاری از داروهایی که در انقباضهای عضلانی استفاده میشود و ضداسپاسمها (بسیاری از افراد سالمند برای مشکلات مثانهای و اسپاسمهای رودهای استفاده میکنند) و داروهای ضدافسردگی میتواند برای مغز مضر باشد. همچنین بسیاری از داروهایی که به راحتی و بدون نیاز به نسخه پزشک میتوان از داروخانهها تهیه کرد مانند آنتیهیستامینها و داروهای ضداسهال میتوانند باعث آسیب دیدن فعالیتهای مغزی شوند و نباید طولانی مدت از این داروها استفاده کرد.
منبع:WebMD