مقالات >> تغذیه >> آداب غذا خوردن ملل >>
وقتی تصمیم می‌گیرید به کشورهایی خارج از ایران سفر کنید با خریدن یک کتاب راهنما در مورد کشورِ مورد نظرتان بسیاری از اطلاعات را در مورد آن کشور می‌توانید به‌دست آورید. اما در این نوع کتاب‌ها معمولاً در مورد آداب و رسوم غذا خوردن در یک کشور مطلبی نمی‌یابید و اولین چیزی که در مورد خورد و خوراک در یک کشور خارجی باید بیاموزید همان آداب و رسوم محلی و عادات غذا خوردن می‌باشد و با یاد گرفتن این عادات گام بزرگی در یادگیری نحوه غذا خوردن در یک کشور خارجی برداشته‌اید و اینها مطالبی هستند که هرگز در یک کتاب راهنما به آن اشاره نمی‌شود.
ساعات صرف ناهار- شام در یونان
ساعات غذا خوردن در رستوران‌های یونان، ساعت ناهار در 1 بعد از ظهر است و ساعت شام زودتر از ساعت 9 نمی‌باشد. بنابر این اگر در حال قدم زدن در خیابان‌ها قبل از ساعت 9 به‌دنبال رستورانی می‌گردید که در آن‌جا بنشینید و غذایی میل کنید چندان عجیب نیست که با درِ بسته روبه‌رو شوید مخصوصاً رستوران‌هایی که مشتریان آنها بیشتر افراد محلی هستند؛ و اصلاً عجیب نیست اگر در ساعت 11 شب وارد رستورانی شوید و سفارش غذا بدهید مخصوصاً اگر فصل تابستان باشد. البته اگر شما مایل باشید که زودتر از ساعت 9 غذا میل کنید مشکلی نیست زیرا رستوران‌هایی هم هستند که حدوداً ساعت 6 بعد از ظهر باز می‌باشند.
وعده‌های غذایی در یونان
یونانی‌ها در طی روز وعده‌های غذایی سبک دارند و وعده غذایی شام برای آنها مفصل و به قولی پُر و پیمان می‌باشد. صبحانه آنها ساده است، ممکن است فقط یک قهوه غلیظِ یونانی باشد همراه با نان کُنجدی و یا پای پنیر میل شود.
ناهار نیز سبک میل می‌شود و می‌تواند شامل پایِ پنیر، پای اسفناج، پنیر برشته شده، ساندویچ «سُوولاکی) و یا برگ درخت انگور که با برنج، پیاز، و گوشت پُر شده و به‌نام (دُلمِدز) است که همان دلمه برگ مُو در ایران است.
وعده‌های غذایی سبک و ساده اما بسیار لذیذ می‌باشد زیرا آنها غذاهای خود را از مواد غذایی کاملاً تازه که همان روز و مستقیماً از مزارع خریداری می‌کنند تهیه می‌نمایند موادی مانند گوجه فرنگی، پیاز، سیر، زیتون، روغن زیتون، میوه، پنیر بُز، ماست و نان برشته تازه.
پیش‌غذاها که به آن (مِزه) می‌گویند شامل گوجه‌فرنگی، خیار، انواع زیتون‌ها، انواع فلفل‌ها و پنیر فِتا می‌باشد. و اما نکته‌ای در مورد سیب زمینیِ سرخ کرده؛ یونانی‌ها هرگز سیب‌زمینی سرخ کرده به شکلی که در تمام (فست‌فودها) دیده می‌شود میل نمی‌کنند، آنها سیب‌زمینی سرخ کرده‌ای که با دست خلال شده و تازه باشد می‌خورند نه سیب‌زمینی‌های خلال شده و منجمد که در اکثر (فست‌فودها) تهیه می‌شود.
سفارشِ غذا و غذا خوردن در رستوران :
موضوعی که شاید برای شما عجیب و یا جالب باشد این است که در یونان هر رستورانی که مشاهده می‌کنید دارای یک اسم یونانی است و این یک دستور قانونی است که هر رستورانی باید اسم یونانی داشته باشد حتی اگر اسم رستوران یک کلمه یونانی نمی‌باشد ولی باید حروف آن به یونانی نوشته شود. هر چند بسیاری از مکان‌های توریستی در یونان این قانون را نادیده می‌گیرند و برای جلبِ مشتری بیشتر و اینکه به مِذاق خارجی‌ها بیشتر خوش آید اسم رستورانشان را با حروف انگلیسی می‌نویسند حتی اگر اسم یونانی باشد و این نشان دهنده آن است که بعضی از یونانی‌ها برای جلب توریست و مشتری بیشتر حاضرند نقض قانون کنند.
اگر در یونان به رستورانی می‌روید و زمانی که پشت میز غذا می‌نشینید گارسون با مِنویی در دست نزد شما می‌آید و از شما می‌خواهد که غذای خود را از روی مِنو انتخاب کرده و سفارش دهید. شما به یک رستورانِ اصیلِ یونانی نرفته‌اید، زیرا مسافرخانه‌ها و یا رستوران‌های معتبر و اصیل یونانی هرگز مِنوی از پیش نوشته شده ندارند؛ و منوها چیزهای غیر قابل استفاده‌‌ای هستند. زیرا مِنوها فقط یک سری غذاهای مشخص شده‌ای را همراه با قیمت در خود لیست کرده‌اند و غذایی را که برای همان روز آماده شده به ما معرفی می‌کند، و اما ساده‌ترین راه این است که از گارسونِ رستوران سوال شود، یک گارسونِ یونانی بسیار علاقمند است که از وی در مورد غذاهای آن روزِ رستوران سوال شود و او توضیح می‌دهد که چه غذایی برای آن روز تهیه شده و از شما می‌خواهد که بهترینِ آنها را انتخاب کنید زیرا در نهایت و در صورت رضایتمندی شما انعام خوبی هم نصیب وی می‌شود.
در یونان، وعده‌های غذایی اعم از صبحانه و ناهار و شام فرصتی است برای دور هم جمع شدن، از اینرو زمانی که با هم به رستورانی می‌روند غذا برای «میز» سفارش داده می‌شود نه برای هر فرد به تنهایی. از هر چیزی به میزان کم سفارش داده می‌شود و در سراسر میز گذاشته می‌شود و یا اغلب چندین نوع غذا بر روی میز گذاشته می‌شود و هرکسی از هر نوع غذا کمی میل می‌کند و اگر غذایی بیشتر خورده شود مجدداً آن غذا برای «میز» سفارش داده می‌شود. البته یک عامل در سفارش دادن غذا دخیل است و آن مقام و موقعیتِ افرادی است که غذا را برای میز سفارش می‌دهد بعضی اوقات فردی که سفارش غذا می‌دهد بیش از میزانی که غذا نیاز است برای میز سفارش می‌دهد و در این صورت یا می‌خواهد موقعیت خود را به رُخ بکشد و یا آدم بسیار دست و دل بازی است و این رفتار برای یونانی‌ها چندان غیر معمول نمی‌باشد؛ و البته این عمل منجر به هدر رفتن مقدار بسیار زیادی از غذاها خواهد شد.
البته عادات غذاخوری بر سرِ یک میز چندان سفت و سخت نیست و می‌توانید آن را تغییر دهید. البته در نزد یونانی‌ها این رفتار اصلاً پسندیده نمی‌باشد که وقتی گروهی بر سر میز می‌نشینند به‌صورت فردی سفارش غذا بدهید. اما شما می‌توایند طبق عادات غربی‌ها رفتار کرده و هر فرد برای خود یک نوع غذا سفارش دهد و سفارش غذا به‌صورت مشترک نباشد، مردم یونان به افراد خارجی و عادت آنها نیز عادت کرده‌اند و این شما هستید که یک تجربه خوبِ غذا خوردن به صورت گروهی را از دست می‌دهید و این خیلی معمول است که انواع پیش‌غذاها را برای میز سفارش دهید و غذای اصلی را برای هر فرد به تنهایی سفارش دهید.
پرداخت صورتحساب در رستوران :
پرداخت صورتحساب نیز مانند سفارش دادن غذا همراه با مهمان‌نوازی است، زمانی که یونانی‌ها به‌طور گروهی و دسته‌جمعی به رستوران می‌روند (یک فرد هرگز به تنهایی به رستوران نمی‌رود در یونان) هرگز صورتحساب غذایی را که در یک رستوران صرف شده به‌صورت مشارکتی پرداخت نمی‌کنند و یا حداقل جلوی چشم دیگران این کار را نمی‌کنند که هرکسی پول خودش را بدهد؛ یک نفر صورتحساب را پرداخت می‌کند و اغلب هم بر سر این که چه کسی اَرجح‌تر است برای پرداخت صورتحساب چک و چانه می‌زنند.
اگر شما، به‌عنوان یک فردِ خارجی با یونانی‌ها به رستوران می‌روید بسیار سخت است که اجازه دهند شما صورتحساب پرداخت کنید مگر اینکه شما به راه‌های دیگری متوسل شوید. مثلاً دور از سر میز و زمانی که کسی متوجه شما نیست آن را پرداخت کنید که البته این کار هم برای یونانی‌ها بسیار ناپسند و زشت می‌باشد. زیرا از نظر یونانی‌ها شما مهمان هستید و آنها میزبان و وظیفه آنهاست که از شما مهمان‌نوازی کنند. البته این آداب و رسوم غیر قابل نقص نمی‌باشد و ممکن است بین خانواده‌های مختلف و یا اهالی یک شهر و یک دهکده متفاوت باشد.
آداب غذا خوردن :
در یونان، خوردن غذا با دست به جای استفاده از کارد و چنگال بسیار رایج است، زیرا از نظر آنها غذا چیزی است که باید لمس شود و خورده شود و نه اینکه با چنگال برداشته شود. از نظر یونانی‌ها خوردن غذاهای گوشتی مانند (بره، مرغ و یا ماهی) با کارد و چنگال احمقانه است زیرا در این‌صورت شما آن حسِ شیرین لمس کردن غذا را در حین خوردن از دست داده‌اید. یونانی‌ها عادت دارند که در وعده غذایی خود از نان استفاده کنند و این نام به‌عنوان وسیله‌ای است برای هدایت غذا به سمت چنگال (اگر از چنگال استفاده می‌کنند) و هم‌چنین جمع کردن غذا در بشقاب و جذبِ روغن غذا از طریق نان
غذاهای مورد علاقة یونانی‌ها :
ماستِ یونانی، غلیظ و خامه‌ای است و تقریباً در هر وعده غذایی میل می‌شود. یک پیش‌غذا به‌نام «تِسازیکی) که مخلوط از ماست، خیار، و سیر معمولاً در هر وعده بر سر میز غذا وجود دارد. یک ظرف حاوی ماست که با عسل شیرین شده و مغز بادام و پسته و ..... روی آن پاشیده می‌شود از دسرهای مطلوب یونانی‌ها است. اکثراً از گوشتِ بره استفاده می‌کنند اما گوشت خوک، مرغ، گوشت گاو و غذاهای دریایی نیز به‌صورت کاملاً تازه استفاده می‌شود. از غذاهای دریایی که در یونان خورده می‌شود می‌توان انواع صدف‌ها، میگو، هشت‌پا، ساردین، ماهی حلوا، نیزه‌ماهی و شاه‌ماهی را نام برد.
پنیر مورد استفاده یونانی‌ها نیز فِتا است، نوعی پنیر نرم و سفید و خامه‌ای که به آن پنیر یونانی هم می‌گویند و از شیر بُز درست می‌شود، و این پنیر یکی از مواد اصلی و ضروری در سالادهای یونانی به‌شمار می‌آید. در سالادهای اصیل یونانی هرگز کاهو سرو نمی‌شود و بیشتر از گوجه فرنگی، خیار، پیاز، پنیر فتا و زیتون استفاده می‌شود.
ساندویچ «سوولاکی» ساندویچ معروف در یونان می‌باشد به همان اندازه که همبرگر در امریکا معروف است، این ساندویچ شامل گوشتی است که به همان روش کباب تُرکی که در ایران نیز رایج است طبخ می‌گردد و سپس داخل نان مخصوصی به‌نام نان «پیتا» گذاشته می‌شود و گوجه‌فرنگی و پیاز هم به آن اضافه می‌شود و همراه با سُسی به‌نام «تسازیکی» که مخلوطی از ماست و خیار و سیر می‌باشد میل می‌گردد.
www.virtualtourist.com
www.arillas.com
مترجم : نوری فرد